Wielkie Czytanie wierszy Wisławy Szymborskiej
17.11.2023
Wielkie Czytanie wierszy Wisławy Szymborskiej było ostatnim akcentem obchodów setnej rocznicy urodzin poetki na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Pracownicy uniwersytetu, studenci, uczniowie, poznaniacy i poznanianki czytali wybrane utwory noblistki w Auli Lubrańskiego.
W klimat spotkania wprowadził zebranych Chór Kameralny UAM pod dyrekcją prof. Krzysztofa Szydzisza, który przy akompaniamencie pianisty Jacka Szwaja wykonał jeden z utworów Wisławy Szymborskiej.
Spotkanie otworzyła JM Rektor prof. Bogumiła Kaniewska zachęcając do refleksji. - Po co nam poezja? Poezja jest nam niezwykle potrzebna w życiu, żeby się zatrzymać, móc zastanowić, móc pomyśleć trochę nad sobą, nad światem. W tym wiecznie rozpędzonym rytmie współczesnego świata takie chwile zadumy są bezcenne.
Profesor Kaniewska przypomniała również, że Uniwersytet im. Adama Mickiewicza docenił Wisławę Szymborską, zanim zrobił to Komitet Noblowski. Kilka miesięcy przed przyznaniem tej nagrody poetka została uhonorowana tytułem doktora honoris causa naszej uczelni. Uroczystość odbyła się w wypełnionej po brzegi Auli UAM. Warto dodać, że jeszcze chwilę wcześniej Wydawnictwo Rebis opublikowało w serii “Czytanie dzisiaj”, książkę autorstwa profesor Anny Legeżyńskiej, poświęconą Szymborskiej.
Krótki wykład “Głos w sprawie inteligencji” wprowadzający w twórczość noblistki wygłosił profesor Piotr Śliwiński z Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej. Naukowiec rozpoczął odczytaniem znakomitego wiersza “Głos w sprawie pornografii”, w którym poetka pisała, że “Nie ma rozpusty gorszej niż myślenie” oraz, że "Dla takich, którzy myślą, święte nie jest nic".
- Z tego wiersza wynika, co łatwo stwierdzić, iż myślenie obnaża najpełniej - mówił profesor Śliwiński. - To ono zdziera ubrania, stroje, zasłony, peniuary. Myślenie zmierza ku nagości, nagiej prawdzie, jak mówimy, prawdzie bez osłonek, jak często powtarzamy. Zatem poetka ma rację - myślenie jest działaniem pornograficznym. Jeśli tak, to nasuwają się przynajmniej trzy wnioski. Po pierwsze czasy mamy niepornograficzne, właściwie cnotliwe, prawie świętoszkowate. Jest to skutek walnego triumfu kilku zjawisk. Przede wszystkim kultury masowej, która z myśleniem usiłuje nie mieć dużo wspólnego, a z myśleniem krytycznym rozwiodła się mniej więcej przed stuleciem.
Pan profesor przyznał, że zawsze wzruszała go fascynacja, jaką tej poezji okazywali ludzie inteligentni, będący często profesorami naszej uczelni, np. prof. Janina Abramowska. Interpretatorzy Szymborskiej z UAM, jak np. prof. Edward Balcerzan, ustanowili jej portret w społeczeństwie. Zdaniem prof. Śliwińskiego czasami wartość literatury odbija się w wartości czytania, z którym mamy do czynienia, w oczach czytelników, w ich zaangażowaniu, w czymś osobistym, co do głębi kogoś przejmuje.
Te właśnie z pozoru proste, przejmujące wiersze czytały zaproszone osoby. Byli wśród nich: JM Rektor, Prorektor ds. studenckich, prof. Joanna Wójcik, prof. Śliwiński, ale też Katarzyna Linke, prof. Henryk Koroniak, prof. Ewa Rajewska, Roman Chojnacki czy Agnieszka Jankowiak-Maik. Recytacje uzupełniły muzyczne interpretacje wierszy. Jeden z utworów zaśpiewała dr Brygida Sawicka-Stępińska z Wydziału Neofilologii.
Wydarzeniu towarzyszy wystawa pt. „Tylko dlatego, że Poznań. Wisława Szymborska - doctor honoris causa UAM”. Autorami scenariusza są prof. Elżbieta Winiecka i prof. Marcin Jaworski z Instytutu Filologii Polskiej Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej oraz prof. Andrzej Gulczyński z Wydziału Prawa i Administracji. Autorką opracowania plastycznego jest Joanna Wawrzynkiewicz.